Szefowie firm uważają, że globalne PKB przyspieszy w tym roku

Prezesi firm nadal odczuwają presję wywołaną trwającą pandemią Covid-19 i zmiennymi warunkami rynkowymi, takimi jak rosnąca inflacja czy zakłócenia łańcuchów dostaw. Ale pomimo szeregu ryzyk, ankietowani przez nas menedżerowie są najbardziej od 10 lat optymistycznie nastawieni do perspektyw wzrostu gospodarki. Ponad trzy czwarte prezesów (77 proc. na świecie i 70 proc. w Polsce) przewiduje, że światowa gospodarka ulegnie poprawie.

Poza wyzwaniami czysto biznesowymi, wielu liderów zwraca więcej uwagi na sprawy proklimatyczne i społeczne, uważając że te aspekty wzmacniają zaufanie i pomagają budować długoterminową wartość. Reputacja i podatki są wysoko na agendzie.

Społeczeństwa na świecie bardziej ufają biznesowi niż rządom i mediom

Optymizm CEO w górę

Tegoroczny sondaż PwC CEO Survey badający nastroje wśród prezesów wskazuje poziom optymizmu na nieznacznie wyższym poziomie niż w ubiegłorocznym badaniu (wówczas średnia globalna wynosiła 76 proc.), ale jest aż o 54 punkty wyższy niż w 2020 r., kiedy ponad połowa (53 proc.) prezesów przewidywała spowolnienie gospodarki.

- Badanie CEO Survey potwierdza odporność światowej gospodarki i zdolność prezesów do radzenia sobie w warunkach niepewności. Obaw oczywiście nie brakuje - najczęściej wśród ryzyk polscy prezesi wymienili czynniki makroekonomiczne. Wysoka inflacja i niskie inwestycje to wyzwania dla ich działalności, ale import, eksport, popyt konsumpcyjny i dynamika wzrostu PKB to elementy dodające wiatru w żagle optymistom. Prognozy ekonomistów dotyczące wzrostu światowego PKB pozostają dobre, stąd też tak wysoki odsetek respondentów spodziewających się przyspieszenia gospodarki” - mówi Adam Krasoń, prezes PwC Polska.

Ponad połowa dyrektorów generalnych na poziomie globalnym zgłasza również wysoki poziom zaufania do perspektyw wzrostu przychodów własnej firmy w ciągu najbliższych 12 miesięcy. Najbardziej optymistyczni są prezesi firm z sektora private equity (67 proc. z nich jest bardzo pewnych rozwoju swojej firmy) oraz firm technologicznych (64 proc.). Oba sektory nadal korzystają z dużego napływu kapitału dzięki sprzyjającym warunkom finansowym panującym w większości rozwiniętych gospodarek.

Polski Ład w ogniu krytyki. Eksperci ostrzegają przed "podwójną" składką zdrowotną

Poziom optymizmu zależy od kraju

Chociaż dyrektorzy generalni są ogólnie optymistyczni co do wzrostu gospodarczego w 2022 r. to sytuacja jest bardzo zróżnicowana w poszczególnych krajach i regionach. Pozytywne wskazania są najwyższe w Indiach, gdzie 94 proc. prezesów przewiduje globalny wzrost w nadchodzącym roku, w porównaniu z 88 proc. w zeszłym roku.

Optymizm również wyraźnie rośnie wśród prezesów w Japonii (plus 16 punktów do 83 proc., z 67 proc. w zeszłym roku) i jest nieco wyższy w Wielkiej Brytanii (wzrost o pięć punktów do 82 proc.). Włochy i Francja odnotowały znaczny wzrost optymizmu prezesów, być może w wyniku silniejszego niż oczekiwano ożywienia gospodarczego.

Optymizm prezesów we Włoszech osiągnął aż 89 proc., o 18 punktów więcej niż rok temu, podczas gdy we Francji odnotowano największy wzrost optymizmu prezesów, który wzrósł o 25 punktów do 85 proc.. Pośród 178 prezesów badanych z regionu Europy Środkowo-Wschodniej optymiści stanowią 68  proc. wobec 64 proc. w poprzednim sondażu. W Niemczech zaś nastąpiła lekka erozja optimistów - zwyżki globalnego PKB spodziewa się 76  proc. szefów firm wobec 80 proc. przed rokiem.

Zagrożenia oczami prezesów

Wśród kluczowych ryzyk, prezesi na świecie na pierwszych miejscach wskazują na wyzwania związane z cyberbezpieczeństwem (ataki hakerów, inwigilacja, dezinformacja) i te dotyczące zdrowia (m.in. COVID-19, obciążenia dla zdrowia psychicznego) - 49 proc. i 48 proc. wskazań. Podobnie było rok wcześniej. Polscy prezesi, inaczej i częściej niż globalni, wśród kluczowych wyzwań wymieniają ryzyka makroekonomiczne (dynamika PKB, wahania bezrobocia i inflacji) i zmiany klimatyczne (odpowiednio 57 proc. i 54 proc.  - 1. oraz 2. miejsce na mapie wyzwań), znacznie niżej zaś ryzyka cybernetyczne (35 proc.).

"Uważamy, że wzrost świadomości zagrożeń klimatycznych wśród polskich prezesów może być częściowo także efektem obaw przed silnym wzrostem cen energii" - podano w komunikacie PwC.

ESG i neutralność klimatyczna

Wraz z pojawieniem się nowego prawodawstwa UE, wysiłki związane z zerową emisją CO2 czy neutralnością klimatyczną staną się obowiązkowe dla przedsiębiorstw, co sprawia, że proces dekarbonizacji staje się coraz pilniejszy - także w Polsce.

Średnio na świecie udział dużych korporacji z wdrożoną samodzielnie polityką klimatyczną jest wciąż niski, w granicach 20 proc., podobnie jest wśród polskich menedżerów. 41 proc. badanych prezesów nie wprowadziło w swoich firmach zobowiązań neutralności klimatycznej. Jednakże jednocześnie 68 proc. uważa, że to zobowiązanie przyspiesza proces innowacyjności usług i produktów. 27 proc. wskazało, że ich firma pracuje nad wdrożeniem zobowiązania net-zero, zaś w 24 proc. przypadków takie zobowiązanie zostało podjęte.

- Wyzwania, przed którymi stoją dziś prezesi, są nie mniej trudne i kompleksowe. Coraz częściej liderzy muszą tworzyć trwałą wartość dla wielu interesariuszy, których podejście nie zawsze jest zbieżne. Jednak chęć do podjęcia zdecydowanych działań być może nigdy nie była tak silna jak teraz. Biznes jak zwykle nie łagodzi kryzysu klimatycznego ani nie likwiduje przepaści społeczno-ekonomicznej. Wyniki naszego 25. corocznego badania CEO Survey potwierdzają te tezy, ale podkreślają potrzebę odważnego przywództwa. Motywują również menedżerów by stali się tymi, którzy nie tylko chcą ale i realnie zaczynają rozwiązywać problemy - dodaje Adam Krasoń.

Niemal co piąta firma obawia się w tym roku bankructwa

ESG odgrywa coraz większą rolę

Zobowiązania ESG (regulacje związane z ochroną środowiska, sprawami społecznymi i ładem korporacyjnym) to nie jedyny sposób, w jaki społeczność biznesowa może przyczynić się do budowania zaufania i osiągania trwałej wartości dla społeczeństwa.

Warto zauważyć, że liderzy biznesu w Europie Środkowo-Wschodniej i w Polsce są znacznie bardziej proaktywni w przypadku innego elementu budowania wpływu biznesu na społeczeństwo - płacenia podatków. Przejrzystość podatkowa to też część działań ESG.

Polscy menadżerowie koncentrują się na strategii podatkowej

Zarządy spółek w Polsce znacznie częściej koncentrują się na strategii podatkowej niż średnia światowa. Wskazuje na to 57 proc. respondentów z Polski wobec 38  proc. na świecie. Eksperci PwC interpretują to przede wszystkim znacznie większą liczbą zmian i modyfikacji w polskim systemie podatkowym i jego skomplikowaniem.

Dodatkowo 38 proc. prezesów z naszego kraju deklaruje, że ich firma skutecznie komunikuje opinii publicznej wszystkie płacone przez siebie podatki, w porównaniu do 33 proc. na świecie. I na koniec, szefowie firm w Polsce mają znacznie większe obawy niż ich globalni odpowiednicy o związek między kwotą zapłaconych podatków a potencjalnym ryzykiem utraty reputacji. Jej utraty spowodowanej sprawami podatkowymi obawia się 43 proc. polskich prezesów, w porównaniu do zaledwie 20 proc. na całym świecie. Podatki są więc znacznie wyżej na agendzie CEO w naszym kraju w porównaniu do średniej globalnej.

Zaufanie na pierwszym miejscu  

Zaufanie nigdy nie było tak ważne dla sukcesu firmy jak dziś. Jednocześnie nigdy nie było tak trudne do zdobycia i utrzymania. Bazując na odpowiedziach prezesów na pytania dotyczące zachowań ich klientów, ankieta CEO Survey pokazuje korelację między zaufaniem klientów a zaufaniem prezesów. Prezesi firm zajmujących najwyższe pozycje pod względem postrzeganego zaufania przez klientów i pracowników są bardziej pewni swoich perspektyw rozwoju w nadchodzącym roku. 71 proc. prezesów firm o najwyższym poziomie zaufania jest pewnych wobec perspektyw wzrostu przychodów ich firm w ciągu najbliższych 12 miesięcy, w porównaniu z zaledwie 47 proc. prezesów o najniższym poziomie zaufania.

Wyraźnie ukazuje się też korelacja między wzrostem zaufaniem a zobowiązaniami neutralności net-zero. CEOs firm dbających o najwyższy poziom zaufania znacznie częściej przewodzą organizacjom, które podjęły zobowiązanie net-zero (29 proc.) niż tym, które uzyskały najniższą pozycję pod względem zaufania klientów (16 proc.).

Prezesi firm „wysokiego zaufania” są również bardziej skłonni do kierowania organizacjami, które powiązały wyniki niefinansowe ze wynagrodzeniem zarządu. Około połowa prezesów, którzy przewodzą organizacjom najwyżej ocenianym pod względem zaufania, ma wskaźniki zadowolenia klientów (51 proc.) i zaangażowania pracowników (46 proc.) powiązane z osobistą premią lub planem motywacyjnym.

PwC przeprowadziło badanie wśród 4446 prezesów firm z całego świata w październiku i listopadzie 2021 roku. W tej grupie było 37 respondentów z Polski. Nie wszystkie liczby na wykresach sumują się do 100 proc. w wyniku zaokrąglania wartości procentowych i decyzji, by w niektórych przypadkach nie pokazywać odpowiedzi „inne”, „żadne z powyższych” i „nie wiem”.