O stanie wojennym w PR

Rocznica wprowadzenia stanu wojennego na antenie Programu 1 Polskiego Radia.

Grudniowe audycje w Programie 1 będą nawiązywać do 25. rocznicy wprowadzenia w Polsce stanu wojennego.

Przez cały miesiąc w magazynie „Z kraju i ze świata” o godz. 18.00 Andrzej Sowa i Dorota Truszczak przedstawiają wydarzenia związane ze stanem wojennym w kalendarium dźwiękowym pt.: „Grudzień 1981 – pogrzebane nadzieje”.

Temat stanu wojennego poruszany będzie w „Sygnałach dnia” - dziennikarze wspólnie z zaproszonymi gośćmi przypomną najważniejsze wydarzenia grudnia’81 m.in.: pacyfikację WSOP w Warszawie, wydarzenia w Radomiu, legislacyjne przygotowania do wprowadzenia stanu wojennego, ofensywę propagandową władz na łamach prasy oficjalnej, role i działania Kościoła, sytuację w różnych regionach Polski w czasie stanu wojennego, pacyfikację kopalni „Manifest Lipcowy” oraz „Wujek”.

Wydarzeniom tym poświęcone będą również magazyny informacyjno-publicystyczne „Z kraju i ze świata”, a także „Rozmowy Jedynki”.

Również dobór literatury czytanej na antenie Programu 1 w grudniu nie jest przypadkowy. W dniach 4-15 grudnia w „Wieczorze z Jedynką” o godz. 20.44 usłyszymy fragmenty powieści Janusza Krasińskiego „Przed agonią”. Natomiast w „Czterech porach roku” w dniach 12–15 grudnia poznamy fragmenty książki prof. Andrzeja Paczkowskiego „Wojna polsko-jaruzelska. Stan wojenny w Polsce 13 XII 1981 - 22 VII 1983”. Usłyszymy również wybór wierszy z tamtego okresu.

Studio reportażu zaprezentuje dokumenty nawiązujące go wydarzeń tamtych dni. Usłyszymy m.in. „Czas mierzony bezsilnością” Czesławy Borowik – opowieść o Alfredzie Bondosie, działaczu „Solidarności” z WSK Świdnik, gdzie zaczęła się polska droga do wolności, „Urodzeni w noc grudniową” Magdy Skawińskiej, „Użyto broni” Anny Sekudewicz oraz „Spisali nas do depozytu” Alicji Maciejowskiej - monolog internowanej Krystyny Lityńskiej o spotkaniach ze znajomymi na komendzie MO na Wilczej w nocy 12/13 grudnia’81.

Do tematu nawiąże również oprawa muzyczna. Na antenie nie zabraknie polskiej muzyki z połowy lat osiemdziesiątych, bardów „Solidarności” i piosenek „Solidarności Walczącej”, a także muzyki filmowej - m.in. „Człowiek z żelaza”, „Przesłuchanie”, „Śmierć jak kromka chleba”, „Ostatni prom”, czy „Kuchnia polska”.

Nie tylko dziennikarze, publicyści i historycy komentować będą grudniowe wydarzenia. Również słuchacze zostaną zachęceni do przywołania wspomnień z tamtych dni. W dniach 11 i 12 grudnia dziennikarze „Nocnych spotkań” i „Czterech pór roku” rejestrować będą „Świadectwa niekontrolowane”.

Dniem szczególnie poświęconym stanowi wojennemu będzie oczywiście środa 13 grudnia, czyli dokładna rocznica jego wprowadzenia. Ale już 12 grudnia po godz. 23.00 Janina Jankowska oraz Marcin Wolski poprowadzą audycję pod tytułem „Noc generała, czyli wojna polsko–jaruzelska”.

Tematem „Czterech pór roku” tego dnia będzie życie codzienne w stanie wojennym, czyli m.in. wprowadzenie systemu kartkowego, przepisy kulinarne na „coś z niczego”, sytuacja i rola kobiet, których mężowie zostali np. internowani, ukrywali się, bądź zostali za granicą.

W „Rozmowach Jedynki” Marek Mądrzejewski podejmie temat „Stan wojenny – 25 lat później”. Wspólnie z gośćmi, wśród których będą dr Jan Żaryn, prof. Paweł Śpiewak i Andrzej Olszewski, zastanowią się czy zmienia się nasz stosunek do tamtych wydarzeń. Na ile ten stosunek budujemy na podstawie naszej wiedzy i jak się on zmienia na przestrzeni lat?

Tego dnia usłyszymy również reportaż Alicji Maciejowskiej „W noc grudniową”, w którym internowani opowiadają o pierwszej nocy stanu wojennego. Są to indywidualne przeżycia aresztowanych, opis rozbicia siedziby Solidarności na Mokotowskiej, a także wrażenia więzienne.

„Wieczór z Jedynką” upłynie pod hasłem „Wolne słowo schodzi do podziemia”. Rozmowy dotyczyć będą tzw. drugiego obiegu literatury, przerwania obrad Kongresu Kultury Polskiej, Ruchu Niezależni dla Kultury, roli kościoła oraz stanowiska wobec stanu wojennego środowiska intelektualistów.

Kolejna audycja – „Kulturalna Europa” poświęcona będzie m.in. Solidarnej Europie’81. Przypomniane zostaną takie postaci jak m.in. Jan Pietrzak (i pieść „Żeby Polska była Polską), Gabriel Meretik („Noc generała”), Susan Sontag, która w 1982 r. na wiecu na Manhattanie popierającym Solidarność określiła europejski komunizm jako „faszyzm z ludzką twarzą”.

Szczególne audycje dziennikarze Programu 1 przygotowali w dniach 15 i 16 grudnia, z okazji 25. rocznicy pacyfikacji kopalni „Manifest lipcowy” i „Wujek”.