Ministerstwo Gospodarki ograniczy spread walutowy?

PKPP Lewiatan pragnie zwrócić uwagę na fakt, iż proponowane w projekcie rozwiązania, prowadzą do ograniczenia wolności gospodarczej. Mając to na uwadze, a także fakt, że zgodnie z art. 22 Konstytucji, ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny, należy rozważyć, czy cel przedmiotowego projektu, jakim jest ochrona konsumentów w sposób wystarczający spełnia przesłankę „ważnego interesu publicznego.

Przyjmując, że głównym założeniem proponowanych zmian ma być ochrona konsumentów PKPP Lewiatan uważa, że działania legislacyjne powinny być podjęte przede wszystkim w ustawie o kredycie konsumenckim, nie zaś w  prawie bankowym, które to przecież reguluje stosunki prawne nie tylko pomiędzy bankiem a konsumentem, lecz także innymi  podmiotami prawa, w tym między przedsiębiorcami. Działania te mogły by mieć mniej dotkliwy charakter, a zatem nie powinny dążyć do ograniczania  swobody działalności gospodarczej, jak również swobody umów.

Niezgodna z konstytucją mogą być także proponowane w projekcie przepisy przejściowe. Zgodnie z nimi, wprowadzone do prawa bankowego regulacje będą miały zastosowanie również do umów zawartych, a nie wykonanych w dniu wejścia w życie nowelizacji. Rozwiązanie to narusza jedną z najbardziej podstawowych zasady nie działania prawa wstecz. Z orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego wynika, że zasada nie działania prawa wstecz nakazuje, "by nie stanowić norm prawnych, które nakazywałyby stosować nowo ustanowione normy prawne do zdarzeń, które miały miejsce przed wejściem w życie nowo ustanowionych norm prawnych i z którymi prawo nie wiązało dotąd skutków prawnych normami tymi przewidzianych”

Lewiatan zwraca również uwagę na fakt, że pozbawienie z mocą wsteczną słusznie nabytych uprzednio przez banki - na podstawie zawartych zgodnie z przepisami umów - praw, prowadzi z kolei do naruszenia konstytucyjnej zasady ochrony praw nabytych.

Zdaniem PKPP Lewiatan proponowane w projekcie rozwiązania mogą także naruszać podstawową zasadę obrotu gospodarczego, jaką jest zasada swobody obrotu dewizowego.

Podzielamy opinie wielu ekonomistów, że ekspansja kredytów dewizowych niesie za sobą zwiększone ryzyko kredytowe w kraju o reżimie płynnego kursu walutowego. W szczególności ostrożności wymagają kredyty detaliczne, w tym hipoteczne dla osób o niższych dochodach. Doceniamy wysiłki regulatorów finansowych w Polsce, w szczególności KNF, na rzecz kontrolowania tego ryzyka. Proponowana regulacja, może wbrew zamierzeniom wnioskodawców, bądź też przy ich nieświadomości, idzie całkowicie wbrew polityce ostrożnościowej wdrażanej od lat przez instytucje państwowe. Gdyby efekty takiej regulacji okazały się zgodne z oczekiwanymi przez Ministerstwo Gospodarki, gwałtownie wzrosłaby opłacalność kredytów hipotecznych w dewizach, kosztem złotowych.