KRRiT ściga muzyka i youtubera. Chce, by zapłacił karę za "promowanie środków odurzających"

Muzyk i youtuber Łukasz Poszwa (Poszwixxx) poskarżył się na Facebooku, że Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji ściga go za teledysk z 2009 roku pt. „Życzenie śmierci”. Ten utwór promował drugi krążek nieistniejącej już hip-hopowej formacji Fabuła. Poszwa pod koniec czerwca dostał decyzję KRRiT, w myśl której ma w ciągu czternastu dni zapłacić 10 tys. zł za „promowanie środków psychotropowych i odurzających”.

Z naszych informacji wynika, że taką decyzję otrzymał tylko Poszwixxx – a wiąże się to z faktem, iż zamieścił on teledysk „Życzenia śmierci” na swoim kanale youtube’owym. Inna z osób tworzących Fabułę już nie żyje. Od kilku miesięcy (od chwili wszczęcia postępowania) kontrowersyjny klip nie jest już dostępny w sieci (dostępny jest tylko making off; zamieszczamy go poniżej).

Co zdenerwowało przewodniczącego KRRiT?

W klipie pojawiały się sceny, które – zdaniem przewodniczącego – naruszają „szereg przepisów przewidujących zakazy emisji określonych treści”. - Po rozpoczęciu odtwarzania pojawiają się kolejne loga, wśród których widoczna jest tablica z napisem ,,dopalaczecom" wraz z adresem. (…) Pierwsza z przedstawionych w teledysku zainscenizowanych sytuacji ma pokazywać salę tortur, w której zakrwawiona ofiara jest przykuta do ściany łańcuchami, a jego głowę zasłania worek, a następnie leżące na stole zwłoki. (….) Następny fragment nagrania, z kolejnym z twórców w roli głównej, pokazuje go początkowo podczas nalewania whisky Johnny Walker, a kiedy podnosi on szklankę do ust, perspektywa kamery zmienia się na chwilę w taki sposób, żeby pokazać leżącą na stole ulotkę ,,dopalaczecom". Widzimy następnie tę samą osobę wciągającą nosem biały proszek, co ma przedstawiać przyjmowanie amfetaminy lub kokainy – wylicza przewodniczący Krajowej Rady w swojej decyzji, którą udostępnił na Facebooku Łukasz Poszwa.

Dalej przewodniczący wylicza, że w audycji pokazano także scenę zakopania człowieka żywcem, a także „scenę uprzedmiatawiającego seksualnie traktowania uczennicy przez nauczyciela w sposób, który przedstawia możliwość seksualnego wykorzystywania małoletnich”. - W czasie kolejnej sceny również wyraźnie przedstawiono spożywanie alkoholu. Podczas całego nagrania padają wulgarne określenia oraz groźby pod adresem niesprecyzowanych osób, a przemoc i agresja traktowane są jako przywileje – brzmi inny fragment decyzji.

W związku z tymi zarzutami przewodniczący KRRiT nałożył na Łukasza Poszwę karę pieniężną w wysokości 10 tys. zł.

Poszwa zdecydował jednak – jak informuje – nie płacić kary, lecz odwołać się od niej do sądu, na co zezwalają przepisy. Ma na to kilka tygodni, jednak na samo zapłacenie kary - zaledwie 14 dni. W rozmowie z portalem Wirtualnemedia.pl Poszwixxx powiedział, że nie będzie komentował całego zdarzenia zanim nie otrzyma pełnej opinii od prawników, z którymi pracuje. Nieoficjalnie jednak wiemy, że sprawa ma się rozstrzygnąć w przyszłym tygodniu.

Łukasz Poszwa ”tajemniczym youtuberem”

Z naszych ustaleń wynika, że to Łukasz Poszwa jest najprawdopodobniej tajemniczym youtuberem, którego ściganie w lutym br. rozmowie z nami zapowiedziała rzeczniczka KRRiT, Teresa Brykczyńska. Przekazała nam ona wówczas, że „w wyniku planowej kontroli dostawców usług medialnych na żądanie, wpisanych do wykazu prowadzonego przez przewodniczącego KRRiT” ustalono, że youtuber ten mógł za pośrednictwem swojego filmu z reklamą whisky naruszyć co najmniej kilka przepisów, regulujących działalność podmiotów dostarczających audiowizualne usługi medialne na żądanie.

Z tego, co przekazała nam wówczas rzeczniczka KRRiT wynikało, że w grę wchodziło naruszenie co najmniej pięciu przepisów. - Chodzi o art.16b ust.1 pkt 6 ustawy o radiofonii i telewizji oraz art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii poprzez promocję substancji psychotropowych lub środków odurzających – wyliczała rzeczniczka, dodając: - Prowadzone są także ustalenia w kierunku naruszenia art.16b ust.1 pkt 2 urt oraz z art. 13(1) ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, poprzez promocję napojów alkoholowych, a także naruszenia art. 47e ust. 1 w zw. z art. 18 ust. 4 urt dotyczących ochrony małoletnich z uwagi na treść eksponującą stosowanie przemocy oraz spożywanie alkoholu i używanie środków odurzających. youtuber, emitując reklamę whisky i nie oznaczając jej, mógł także naruszyć art.16 ust.1urt.

O youtuberze podczas komisji sejmowej

Wcześniej o tym samym anonimowym youtuberze, który miał naruszać przepisy mówił na początku roku (w kontekście problemu emisji reklam alkoholu na YouTube) Maciej Świrski podczas sejmowej komisji kultury. - Problem jest złożony, ale można też powiedzieć, że skala naruszeń jest niewielka. Krajowa Rada w ramach swych ustawowych kompetencji prowadzi zarówno planowany, jak i interwencyjny monitoring programów radiowych oraz telewizyjnych - będących pod polską jurysdykcją, a także serwisów VOD wpisanych do wykazu prowadzonego przez przewodniczącego - pod kątem przestrzegania przepisów regulujących rozpowszechnianie przekazów handlowych, w tym szczególnie zakazu reklamy wyrobów tytoniowych oraz reklam alkoholu, z wyłączeniem piwa. Jak wiemy piwo można reklamować, ale nie w czasie chronionym, co znaczy, że w godz. 6-20 reklama piwa jest niedozwolona - mówił w przewodniczący.

W 2022 r. Departament Monitoringu KRRiT przeprowadził przy użyciu programu Arianna (oprócz codziennych kontroli programów telewizyjnych) 150 planowych i interwencyjnych monitoringów programów telewizyjnych pod kątem przestrzegania tych przepisów, 307 monitoringów programów radiowych oraz 44 monitoringi serwisów VOD. - W wyniku tych monitoringów nie stwierdzono naruszeń przepisu ustanawiającego bezwzględny zakaz reklamy wyrobów tytoniowych ani alkoholu wysokoprocentowego – przekazał w Sejmie na początku roku szef KRRiT, Maciej Świrski.