Jaki był rok 2021 w branży radiowej i jakie będą w niej trendy w tym roku?

Bogusław Potoniec, dyrektor programowy Grupy Radiowej TIME

Wydarzenie roku

Sukces Radia 357 dowodzi, że zasada "lepiej być pierwszym, niż lepszym" nie zawsze działa. Drugi projekt radiowy byłych dziennikarzy Trójki wspiera już ponad 40 tys. patronów comiesięczną kwotą ponad 800 tys. złotych. Imponująca, pod względem skali i jakości, oferta programowa. Kilkudziesięciu dziennikarzy i autorów, ponad sto autorskich audycji, serwis z podcastami, koncerty, świąteczne licytacje i inne projekty specjalne. A wszystko to bez państwowych dotacji. I bez tradycyjnych nadajników. 100 proc. w internecie. Jak sami deklarują: "bez partyjnych układów, z szacunkiem dla różnych poglądów, bez reklam i bez zadęcia". Serwis Wirtualnemedia.pl niedawno doniósł (powołując się na Mediapanel), że łączna miesięczna liczba użytkowników Radia 357 i Radia Nowy Świat to obecnie ponad 1,5 mln osób.

W sierpniu 2021 r. branżowe media poinformowały, że Radio ESKA - po raz pierwszy w historii - w grupie komercyjnej zanotowało wyższą słuchalność od Radia ZET. W fali badania Radio Track maj - lipiec 2021 Radio ESKA miało rekordową słuchalność wśród słuchaczy w wieku od 16 do 49 lat. Udział stacji w czasie słuchania wyniósł 12,3 proc., a zasięg dzienny - 16,7 proc.

"Od lat pozycjonujemy Radio ESKA jako uniwersalnego dostarczyciela hitów na czasie i pozytywnej energii - markę dla osób młodych duchem, nie tylko dla młodzieży. Ważne, że nie tylko udaje nam się zdobywać serca młodych, ale też, że oni z nami zostają na długie lata. Właśnie na tym nam bardzo zależy - żeby z ESKI się nie wyrastało" - wyjaśniał sukces Radia ESKA brand manager marki, Andrzej Descours.

To wyjątkowe osiągnięcie zważywszy na fakt, że ESKA to sieć stacji lokalnych o ponad dwukrotnie mniejszym zasięgu technicznym w porównaniu z ogólnopolskim Radiem ZET.   

Co pandemia zmieniła w branży radiowej w 2021 roku?

Pandemia pokazała, jak bardzo ludziom potrzebne jest radio. Po pierwsze, jako źródło rzetelnych, wiarygodnych i podawanych non stop informacji. Po drugie, jako emocjonalne wsparcie w trudnych momentach. Radio to jedyne medium, które dla swoich odbiorców jest wiernym towarzyszem, przyjacielem, niemal członkiem rodziny. W czasie pandemii wielu samotnym osobom zamkniętym wśród czterech ścian radio pozwalało orientować się w sytuacji, radziło, jak postępować, pomagało oswajać lęki.

Warto dostrzec liczne akcje specjalne organizowane przez stacje radiowe w czasie pandemii. Radio VOX FM rozdawało laptopy zdolnym uczniom z uboższych rodzin (akcja "Zdolni - zdalnie"), a Radio RMF FM wpierało poszkodowane w pandemii małe, lokalne firmy.

Najważniejsze trendy w 2021 roku / trend na 2022 rok / wyzwania

W tytule jednej z sesji tegorocznych Radio Days, konferencji europejskich radiowców, przekonywano, że mamy obecnie "the golden age of audio" - badania dowodzą bowiem, że ludzie nigdy nie słuchali tak dużo jak teraz. Wciąż przede wszystkim tradycyjnego radia (wg Radio Tracka codziennie siedmiu na dziesięciu Polaków), ale coraz częściej także podcastów (prawie jedna trzecia polskich internautów wg badania Tandem Media), audiobooków czy streamów internetowych. Odnalezienie się w internetowym świecie to dziś kluczowe wyzwanie stojące przed nadawcami radiowymi.  

Nowe zjawiska i trendy w branży radiowej

Radio internetowe oferujące coś więcej niż tylko muzykę (m.in. Radio 357, Radio Nowy Świat, newonce.radio oraz RMF24 - nowe radio informacyjno-muzyczne).  

Abonament na internetowe radio premium - bez reklam i z bogatą ofertą podcastów (TOK + Muzyka).

Dostęp za opłatą do radiowej biblioteki z podcastami i - opcjonalnie - innym kontentem (newonce.club - abonament miesięczny lub roczny, Radio 357, Radio Nowy Świat - tylko dla patronów).  

Ciekawy bonus zaoferowało swoim patronom Radio 357 - w zakładce Twoje357 można posłuchać nie tylko każdej audycji z ramówki Radia 357, ale także ponad dwudziestu dodatkowych, nieemitowanych w radiu cykli podcastowych. Wśród nich mojego prywatnego radiowego odkrycia roku - podcastu "Jak się starzeć bez godności, czyli krytycznie o przemijaniu", firmowanego przez dwie wybitne reporterki Magdalenę Grzebałkowską i Ewę Winnicką.

Magda Jethon, redaktor naczelna Radia Nowy Świat

Wydarzenie roku
 
Ten dziwny rok obfitował w wiele wydarzeń w naszej branży. Niełatwo jest wskazać to najważniejsze. Ważne i bardzo potrzebne były protesty mediów: najpierw przeciwko nowemu podatkowi od reklam pod hasłem "Media bez wyboru", później w sprawie "Lex TVN". Pokazały one, jak bardzo nasza branża potrafi się zjednoczyć. A na naszym radiowym podwórku - być może zabrzmi to sentymentalnie, ale w mojej opinii takim wydarzeniem był rozpad radiowej Trójki. Spadek słuchalności o 75 proc. w ciągu pięciu lat (największy zanotowany w 2021 r.) przypieczętował koniec tej kultowej stacji. Ostatecznie straciliśmy fenomen kulturowy polskiego rynku radiowego.  

Najważniejsze trendy w 2021 roku
 
Najważniejszym trendem, który przypadł na miniony rok, jest digitalizacja - niezwykle przyspieszona przez trwającą pandemię. Coraz lepsze połączenia zdalne pozwoliły na zupełnie nowy poziom tworzenia radia. Mimo że od początku Radio Nowy Świat jest rozgłośnią internetową, to sytuacja wymogła na nas, że niemal całkowicie przenieśliśmy się do świata wirtualnego.

Dostęp do internetu, który pokrywa niemal cały kraj, a nawet świat, zapewnił też jeszcze intensywniejszy kontakt ze słuchaczami, którzy chętnie komunikują się z nami za pomocą platform social mediowych, co stało się redakcyjną codziennością nie tylko w naszej, ale w wielu rozgłośniach radiowych.

Trend na 2022 rok

Trend, który będzie się rozwijał w przyszłym roku, to z pewnością zjawisko, które już w bieżącym czasie przybrało na sile. Mówię tu o zmianie zachowań odbiorców. Słuchacze są bardzo świadomi swoich potrzeb, bardzo wybiórczo konsumują treści, bo wiedzą, co ich interesuje, poszukują i wybierają konkretne tematy, które są dla nich szczególnie atrakcyjne. Dlatego zauważamy tak gwałtowny rozwój podcastów, które w kolejnych miesiącach, może latach, będą stawały się coraz popularniejsze.

Radio nie jest już tylko medium towarzyszącym, które "brzęczy" w tle czy uprzyjemnia jazdę samochodem. Słuchacz poszukuje konkretnych treści, które może odtwarzać sobie w dowolnym momencie, dlatego czas antenowy to za mało. Audycje muszą być dostępne również wirtualnie.   

Co pandemia zmieniła w branży radiowej w 2021 roku?

Z jednej strony okazało się, że nie trzeba zawsze być na miejscu, w studiu, by tworzyć radio. Pandemia przyspieszyła w sposób znaczący rozwój technologii, która pozwoliła nam na przygotowywanie programu "na odległość". Jakość połączeń zdalnych jest już na tak doskonałym poziomie, że goście Radia Nowy Świat siedząc we własnym fotelu, byli słyszani tak, jakby byli obecni w studiu.

Ale to jedna strona medalu. Druga ma gorsze oblicze. Radio, szczególnie nasze radio, to żywy, bardzo kreatywny i interaktywny organizm. Możliwość codziennych spotkań tworzy więzi, rodzą się pomysły, dyskutowane "na gorąco", rozwijane i wdrażane. Ograniczenie spotkań, wspólnych dyskusji w rozgłośni na rzecz tych zdalnych, bywało i bywa czasami uciążliwe.  

Największe wyzwanie na 2022 rok

Rynek radiowy się zmienia, digitalizuje, a co za tym idzie, rośnie konkurencja. To już nie tylko konkurowanie o pasma analogowe, ale wyzwanie o utrzymanie słuchacza w sieci.

Po 1,5 roku działalności Radio Nowy Świat przetarło szlak i mocno określiło swoje DNA i DNA swojego słuchacza. Wyzwaniem, które stoi przed nami, to przede wszystkim utrzymanie tego wzrostowego trendu, jaki towarzyszy nam od początku. Chcemy nadal budzić zainteresowanie słuchaczy przygotowywanymi treściami, audycjami, świeżymi pomysłami i zawsze doskonałą muzyką.  

Kamila Ceran, redaktor naczelna Radia TOK FM

Wydarzenie roku

Uruchomienie przez Radio TOK FM nowej, innowacyjnej usługi dla subskrybentów - stacji TOK + Muzyka, z programem bez reklam, które są zastępowane "na żywo" muzyką i dodatkowymi audycjami.

TOK + Muzyka łączy w sobie to, co nasi słuchacze dobrze znają i lubią: audycje znakomitych autorów, lubiane i cenione cykle publicystyczne oraz najświeższe wiarygodne informacje ze starannie dobraną muzyką. Do tej pory subskrybenci TOK FM Premium mogli wybierać między radiem na żywo a samodzielnie ułożoną playlistą z audycji i podcastów. Teraz mogą posłuchać także informacyjnego radia z muzyką.
A przy tym stacja TOK + Muzyka to kolejna odsłona naszych poszukiwań nowych możliwości dla radia w świecie cyfrowym.

Najważniejsze trendy w 2021 roku

Podcasty - i szerzej cyfrowe audio - rosną w siłę od kilku lat, ale to właśnie mijające 12 miesięcy wraz z pandemią zapewniły im skok w rankingu popularności. Na całym świecie, także w Polsce, gwałtownie przybywa ich słuchaczy, którzy jednocześnie poświęcają coraz więcej uwagi temu medium. Co ciekawe, podcasty niezmiennie cieszą się opinią wiarygodnego medium. Sądzę, że tak pozostanie - ich pozycja w 2022 r. jeszcze się umocni, choć jednocześnie coraz więcej treści cyfrowych audio będzie dostępnych za opłatą.

Trend na 2022 rok

Po kilkuletniej przerwie między wyborami 2022 będzie rokiem kampanii wyborczej, nawet gdyby miało nie dojść do przedterminowych wyborów. To oznacza nadchodzący wzrost zainteresowania polityką - mediów i nas samych, a pogłębiające się podziały będą jeszcze podgrzewać temperaturę dyskusji. W Radiu TOK FM będziemy o tym wszystkim opowiadać słuchaczom - cieszę się, że tych, którzy słuchają, aby zrozumieć, jest coraz więcej, co daje nadzieję, że rzetelna informacja i publicystyka będą wygrywać z propagandą i manipulacją.

Oprócz tego przewiduję dalszy spadek słuchalności stacji Polskiego Radia. Od 2015 do 2021 r. (I-XI) PR1 i PR3 straciły po 1,6 mln słuchaczy i nic nie wskazuje na to, by próbowały ten trend odwrócić.

Co pandemia zmieniła w branży radiowej w 2021 roku?

W ostatnich, pandemicznych miesiącach pojawiły się nowe rozwiązania techniczne, umożliwiające łączenie się z prowadzącymi i gośćmi z domów w jakości studyjnej. Przez wiele lat radio działało na uboczu zainteresowania firm technologicznych, które koncentrowały się raczej na doskonaleniu transmisji wideo. Pandemia, zmuszając wielu radiowców do pozostania w domach, a ich gości do zdalnego łączenia się ze studiem, wywróciła działalność wszystkich mediów do góry nogami, na czym - także dzięki rosnącej popularności podcastów - skorzystało radio.

Największe wyzwanie na 2022 rok

Stacje radiowe nie walczą już tylko między sobą o słuchaczy. W tej chwili polem walki jest czas odbiorcy, dzielony między serwisami audio - radiem, muzycznymi serwisami streamingowymi czy podcastami, wideo - czyli tradycyjnymi telewizjami, serwisami streamującymi filmy i seriale, ale również np. platformą YouTube i TikTokiem. Dzięki temu, że radio może towarzyszyć użytkownikom w codziennych działaniach, nawet w pracy, medium to nie jest na straconej pozycji w tej walce. Ale trzeba pamiętać, że konkurencji mu przybywa!

Agnieszka Kamińska, prezes Polskiego Radia

Wydarzenie roku

Konkurs Chopinowski i nagroda Polskiego Radia za najlepsze wykonanie mazurków, przyznanie Diamentowej Batuty Agnieszce Duczmal, rok działalności Polskiego Radia Kierowców, 50-lecie audycji "Lato z Radiem", XX Festiwal "Dwa Teatry 2021" w Zamościu oraz Nagroda Mediów Publicznych.

Najważniejsze trendy w 2021 roku

Polskie Radio prezentuje doskonałą polszczyznę, muzykę poszerzającą horyzonty, pokazuje złożoność świata, stale rozwija swoją działalność. To nie tylko główne anteny, ale również liczne wydawnictwa, koncerty, akcje społeczne, specjalistyczne serwisy.

Polskie Radio reaguje na bieżącą sytuację, czego przykładem może być wprowadzenie na antenie Programu Pierwszego Polskiego Radia specjalnych serwisów informacyjnych w języku białoruskim - Serwisy dla Białorusi, poświęconych sytuacji w tym kraju. Dzięki temu wszyscy Białorusini, również ci mieszkający w miejscach, gdzie nie ma dostępu do internetu lub w przypadku ograniczenia dostępu do sieci, dzięki falom długim Jedynki, mają dostęp do rzetelnych informacji na temat sytuacji w swoim kraju oraz związanych z nią wydarzeń międzynarodowych.

Kolejnym przykładem różnorodnej aktywności może być serwis olimpijski - tokyo2020.polskieradio24.pl. z najnowszymi doniesieniami ze sportowych aren, tabelami wyników, ciekawostkami o polskich zawodnikach.

W czerwcu 2021 r. odbył się kolejny koncert z cyklu "To, co najpiękniejsze" - poświęcony pamięci Krzysztofa Krawczyka. W studiu im. Witolda Lutosławskiego wystąpili znakomici artyści, Orkiestra Polskiego Radia - prezentując utwory tego wybitnego artysty. Cykl koncertów "To, co najpiękniejsze" pod honorowym patronatem Rady Mediów Narodowych, realizowany jest w Polskim Radiu od jesieni 2017 r. Ma na celu popularyzację polskiej i światowej muzyki, w tym również klasycznej, wśród odbiorców poszukujących kontaktu z wartościową muzyką i kulturą wysoką.

Polskie Radio jest obecne w mediach społecznościowych, rozmowy prezentowane są także w formie wideo. Jesteśmy nie tylko nadawcą radiowym. Możemy się poszczycić wspaniałymi wydawnictwami misyjnymi - "Sercem Polak, a talentem świata obywatel", "Kardynał Stefan Wyszyński - w służbie Kościoła i Ojczyzny", jak i licznymi prestiżowymi wydawnictwami płytowymi - Lato z Radiem 2021 - Jesteśmy z Wami 50 lat – CD+vinyl, Piotr Beczała – Arie, Diamentowa Batuta – Agnieszka Duczmal, Dariusz Kozakiewicz - Krokodyl - 50 lat na scenie, Kasia Moś & Aukso - Moniuszko 200, Polish Radio Jazz Archives vol. 34 - Wojciech Karolak, Mikołaj Gomółka - Melodie na psałterz polski, vol. 5 & 6, Leopold Stokowski – Polskie Radio Chopin, vol. 5, Long Long - Arie / Arias, Będzie Głośno vol. 3, Chopin University Big Band - Cinema Boogie, Omen – O3, a także wydawnictwami cyfrowymi w muzycznych portalach streamingowych - Kasia Moś&Jarecki - Dobre Moce, Andrzej Dąbrowski - My Way - Bądź wierny sobie.

Co pandemia zmieniła w branży radiowej w 2021 roku?

Od momentu ogłoszenia stanu pandemii w Polsce w 2020 r., zarząd Polskiego Radia podjął wszelkie niezbędne działania mające na celu zminimalizowanie ryzyka zakażenia wśród pracowników i gości. W tym wyjątkowo trudnym czasie Polskie Radio zapewniło polskim twórcom i wykonawcom nie tylko możliwość kontaktu z publicznością, ale również wspierało i pomagało w dalszym rozwoju. Wszystkie anteny publicznego nadawcy emitowały nie tylko więcej polskiej muzyki, ale też słuchowisk, spektakli i audycji dla dzieci - napisanych, wykonywanych lub wyprodukowanych przez rodzimych artystów. W czasie pandemii publiczny nadawca uruchomił nową antenę - Polskie Radio Kierowców, całodobowy program skierowany do użytkowników dróg.

Polskie Radio, w przeciwieństwie do wielu prywatnych mediów, utrzymało miejsca pracy, zapewniając tym samym swoim pracownikom stabilizację warunków pracy oraz wynagrodzenia.

Jak co roku nie zabrakło też uwielbianej przez słuchaczy audycji "Lato z Radiem", która w 2021 r. świętowała swoje 50-lecie. Odbyły się wyjątkowe koncerty, których można było wysłuchać i obejrzeć z każdego miejsca na świecie. Premiery koncertów miały miejsce w każdy piątek, zarówno w wersji audio na antenie Programu 1 Polskiego Radia, jak i w mediach społecznościowych, kanale YouTube oraz na stronie internetowej Polskiego Radia.

Polskie Radio z okazji 50. urodzin przygotowało też dwa wydania płytowe. Pierwsze to box pięciu płyt CD z 93 przebojami polskimi i zagranicznymi, które towarzyszyły słuchaczom audycji przez całe pięćdziesięciolecie. Drugie - to unikatowa płyta winylowa zawierająca oryginalną wersję "Polki Dziadek" oraz 10 polskich piosenek wybranych spośród tych, które królowały w "Lecie z Radiem" na przestrzeni lat. Dzięki aplikacji Jedynki Polskiego Radia, która na dwa miesiące zamieniła się w aplikację "Lata z Radiem", słuchacze z łatwością mogli przemieszczać się między koncertami, anteną czy trasą reporterską.

Trendy i wyzwania na 2022 rok

Polskie Radio jest prekursorem nadawania w DAB+, do dziś ma najwięcej programów w tej technologii (dziewięć anten publicznego nadawcy nadaje w tej technologii) i kładzie ogromny nacisk na dalszy rozwój tego standardu. Polskie Radio w kolejnych latach planuje uruchomienie następnych anten nadawanych cyfrowo.

Cyfryzacja jest nowym rozdziałem w historii radiofonii, DAB+ (Digital Audio Broadcasting Plus) jako nowa technologia radiofonii cyfrowej jest przyszłością analogowego medium i odpowiedzią na oczekiwania współczesnego odbiorcy. Wprowadzenie zmian oznacza lepszą jakość dźwięku, większy wybór i nowe możliwości. DAB+ umożliwia emisję dźwięku cyfrowego, oferując szereg dodatkowych rozwiązań, m.in. przesyłanie opisów, obrazów oraz informacji o ruchu drogowym dla systemów nawigacji. W cyfrowym standardzie są dostępne: Jedynka, Dwójka, Trójka, Czwórka, Polskie Radio 24, Polskie Radio dla Zagranicy (Radio Poland), Radio Dzieciom, Chopin, Radio Kierowców, a także rozgłośnie regionalne i ich kanały tematyczne. W 2023 r. ma wystartować kolejny cyfrowy kanał publicznego nadawcy - Polskie Radio Literatura.

Polskie Radio rozpoczęło też niezwykle ważną dyskusję publiczną na temat konieczności stworzenia miarodajnych, wiarygodnych badań słuchalności radia w Polsce. Dotychczas bowiem w naszym kraju nie ma takiego narzędzia. Obecnie funkcjonujący na rynku sondaż - realizowany na zlecenie czterech prywatnych nadawców radiowych, czyli tzw. KBR (RMF, Zet, ZPR i Agora) - jest oparty na telefonicznych ankietach, dotyczących kojarzenia danej marki radiowej i nie ma nic wspólnego z rzetelnym pomiarem telemetrycznym. Polskie Radio będzie z zaangażowaniem wspierać działania KRRiT na polu stworzenia nowego, miarodajnego narzędzia badawczego słuchalności radia w Polsce.

Marek Jaszczur, prezes zarządu domu mediowego Media SWOT

Wydarzenie roku

10 lutego 2021 r. - protest "Media bez wyboru" - rozgłośnie dołączyły do wspólnego protestu niezależnych mediów przeciwko planowanemu przez rząd wprowadzeniu dodatkowego podatku od reklam (wg. badania Kantar Polska aż 62 proc. Polaków poparło protest, z czego 3/4 poparło go zdecydowanie)

Styczeń 2021 r. - Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zakazał Agorze przejęcia Eurozetu. UOKiK uzasadnił to obawą o zbyt dużą koncentrację na rynku radiowym

W maju 2021 r. wystartowało Radio SuperNova, które zastąpiło w eterze Radio Wawa. Stacja gra muzykę w stylu art pop, oferuje też publicystykę i pasmo kulturalne.

Najważniejsze trendy w 2021 roku, trend na 2022 rok

Zwyczaje słuchana radia wróciły do stanu sprzed pandemii. Powrót do normalności to powrót do przyzwyczajeń, jakie Polacy mieli przed lockdownem. Coraz więcej podróżują i wyjeżdżają na weekendy. Zatem coraz więcej osób słucha radia w samochodzie oraz w piątki i w niedziele. W efekcie w ciągu roku systematycznie rósł zasięg dzienny i czas słuchania radia. Dane Radio Track pokazują to dobitnie - 12,1 mln osób słucha radia w samochodzie (tak deklaruje ponad 40 proc. badanych - jest to procent porównywalny z danymi sprzed dwóch lat). Radia w samochodzie Polacy słuchają też dłużej niż w 2020 r. Średni czas słuchania to 1 godz. 50 min.

Radio najważniejszym źródłem muzyki. Według raportu "Engaging with Music" Międzynarodowej Federacji Przemysłu Fonograficznego na radio jako źródło muzyki wskazuje co czwarty badany Polak. Średnia światowa dla 21 badanych krajów to 16 proc. A 79 proc. ankietowanych wskazuje, że słucha radia głównie dla muzyki.

Radio jest najbardziej zaufanym źródłem informacji w dobie pandemii. Raport IAB Polska nt. poziomu zaufania internautów do mediów wskazuje na radio jako medium, któremu ufamy najbardziej. Jednocześnie radio zgromadziło najmniejszy odsetek odpowiedzi negatywnych. Ponad 70 proc. badanych wskazało, że ufa radiu jako źródłu informacji.

Radio odrobiło straty reklamowe spowodowane pandemią. Radio utrzymało stabilną pozycję trzeciego medium reklamowego w Polsce z udziałem 7,3 proc. w torcie reklamowym. To wynik zbliżony do tego z 2020 r. Radio jako jedyne medium tradycyjne odrobiło pandemiczne straty.

Co pandemia zmieniła w branży radiowej w 2021 roku?

Pierwsza wyraźna zmiana to zmiana przyzwyczajeń słuchania radia, o której pisałem w punkcie o najważniejszych trendach - te na szczęście wróciły już do normy. Bez wątpienia pandemia zmieniła strukturę inwestycji reklamowych - i tak jak i w pozostałych mediach więcej inwestuje e-commerce, dostawy do domu (tu szczególnie radio lokalne zyskało) czy firmy kurierskie i paczkomaty. Natomiast radiowe akcje promocyjne i eventy plenerowe, z których to medium słynęło, prawie zupełnie zniknęły z kalendarza kulturalnego Polski lub zostały ograniczone do przekazów internetowych. Koncerty Gwiazd, Lato z…, Zima w… to tylko część powodów, z jakich wielotysięczne imprezy promocyjne miały miejsce. Obecnie stacje coraz częściej decydują się na organizację antenowych koncertów live (np. Antyradio).

Największe wyzwanie na 2022 rok

To bez wątpienia utrzymanie pozycji medium numer trzy, co w obliczu rosnącej inflacji i kryzysu ekonomicznego na pewno nie będzie łatwe, ale to też i problem całego rynku mediów. Z drugiej strony szansą dla radia stają się coraz większe restrykcje emisji reklamy w telewizji (ograniczenia dla sponsoringu czy regulacje dotyczące liczby reklam w pasmach godzinowych), kiedy to zmniejszenie inventory może skutkować przeniesieniem budżetów do radia, z drugiej zaś telewizja wciąż w oczach dużej części reklamodawców jest medium pierwszego wyboru. Dużo będzie więc zależało od tego, jak będzie wyglądała radiowa oferta akcji specjalnych czy sponsorskich i tu bardzo wierzę w kreatywność radia jako medium.

Kolejne wyzwania, a w zasadzie dwie największe wątpliwości, dotyczą badań i nadawania. To oczywiście nie musi zadziać się w nadchodzącym roku, ale widmo "zmian" na pewno należy brać pod uwagę. Pierwsze to badania radiowe - KRRiT forsuje mocno swój pomysł badania tego medium, przy jednoczesnej mocnej krytyce standardu pomiaru Radio Track. Jeśli doszłoby do zmiany standardu badań, to istnieje ryzyko zdewaluowania się waluty radiowej jako medium badawczo mało wiarygodnego. Drugi temat - też z pogranicza polityki - to cyfryzacja nadawania sygnału radiowego. To jeszcze nie realne zagrożenie, ale rynek głośno o tym mówi (obecnie największą liczbę nadajników DAB+ ma Polskie Radio). Jeśli zostałoby wprowadzone nadawanie DAB+, skutkowałoby to drastycznym spadkiem zasięgu tego medium, bowiem słuchacze będą musieli wymieniać swoje radioodbiorniki, a tych często mają więcej niż jeden, zaś obecnie tylko nikły procent gospodarstw posiada takie radia, że o odbiornikach samochodowych nie wspomnę.

Bartek Czarkowski, dziennikarz newonce.radia

Wydarzenie roku

Całkowity upadek radiowej Trójki. Wydarzenie do przewidzenia, bo jest naturalną konsekwencją działań z 2020 r. Tylko przesadny optymista mógł wierzyć w to, że Trójka przyciągnie nowego słuchacza i wymieni audytorium, zachowując podobny udział w rynku. Nowy słuchacz nie przyszedł, stary znalazł nowe (choć de facto stare) miejsca i przynajmniej do czasu zmiany władzy do Trójki nie wróci. Sposób, w jaki prowadzono przez ostatnie 12 miesięcy publiczną rozgłośnię, na którą większość z nas płaci abonament, jest skandaliczny, dlatego rodzi się pytanie, czy kiedykolwiek prokuratura zainteresuje się tym jawnym działaniem na szkodę spółki.

Najważniejsze trendy w 2021 rok

Rynek radiowy został już jakiś czas temu zdominowany przez podcasty, co wskazywaliśmy w kolejnych dorocznych podsumowaniach. Jednak w 2021 r. nie było praktycznie firmy, środowiska czy publicznych postaci, które nie zadbały o swój podcast. Tym samym nastąpiła swoista pauperyzacja tego medium i dojście do granicy, za którą podcast stanie się narzędziem nie tyle informacyjnym, co po prostu koniecznością marketingowo-piarową. Cześć z nich się broni, część nie budzi żadnego zainteresowania, ale wszystkie tworzą niestety coraz skuteczniejszą barierę przed dotarciem do tych najbardziej wartościowych.

Drugi trend również jest bezpośrednio związany z podcastami - wzrasta zainteresowanie tymi stricte muzycznymi i będzie się to rozwijało w ciągu najbliższych 12 miesięcy. W Polsce ma to sporą szansę powodzenia, bo brak stacji radiowych z ciekawą i różnorodną ofertą muzyczną stanie się polem dla tych podcasterów, którzy mają w zakresie muzyki do powiedzenia coś więcej niż tytuł utworu i jego wykonawcę.

Trend na 2022 rok

Podcasty muzyczne. Ale to i tak nic przy wprowadzaniu treści płatnych i subskrybcji, które zaczną dominować w 2022 r., przynajmniej na poziomie mediów jakościowych. Swoją subskrypcję wprowadził newonce, zapowiadają ją kolejne podmioty, a to zapewne tylko fragment większego ruchu, jaki szykują dla nas nadawcy treści audio. To zupełnie naturalna droga, na którą nie można się obrażać, a zacząć wspierać. W perspektywie kilku lat będą to dominujące formy jakościowych mediów, a ci, którzy wsparli na początku takie inicjatywy, staną się odnowicielami prawdziwych dziennikarskich idei.