Czy kary umowne mogą zmniejszyć podatek

Jeśli przedsiębiorca świadomie nie dotrzyma warunków zawartej z kontrahentem umowy, kara pieniężna, jaką za to zapłaci, nie będzie stanowiła kosztu uzyskania przychodu – wynika z jednej z interpretacji podatkowych. Wiele z nich pozwala jednak na zmniejszenie podatku poprzez zaliczenie niektórych kar umownych w koszty i obniżenie tym samym podstawy opodatkowania.

Przepisy ustawy o PIT wyłączają z kosztów uzyskania przychodów kary umowne i odszkodowania z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoki w usunięciu wad towarów lub wykonanych robót i usług.

W koszty kara spełniająca definicję kosztu
Nie oznacza to jednak, że kara niewymieniona w ustawie o PIT będzie automatycznie kosztem firmy.

Aby kara mogła zostać zaliczona w koszty, musi spełnić definicję kosztu uzyskania przychodu, tj. musi być poniesiona w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Innymi słowy, przedsiębiorca musi udowodnić jej przyczynowo skutkowy związek z osiągniętym przez firmę przychodem. Nałożona kara nie może też wynikać z nieracjonalnego i pozbawionego należytej staranności działania łamiącego warunki umowy przedsiębiorcy.

Powyższe stwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 3.01.2014 r. o sygn. ILPB4/423-402/13-2/ŁM, zaliczając do kosztów firmy karę za nieterminowe przekazanie dokumentów, a także Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 31.05.2012 r. o sygn. IPTPB3/423-158/12-2/PM, uznając za koszt podatkowy karę za opóźnienie w realizacji usługi. Tak samo orzekł NSA w wyroku z 17.01.2012 r. o sygn. akt II FSK 1365/10 w sprawie kary umownej za odstąpienie od umowy leasingu.

Podatku nie obniży zapłata za umyślne naruszenie umowy
Jeśli przedsiębiorca świadomie nie dotrzyma warunków zawartej z kontrahentem umowy, kara pieniężna, jaką za to zapłaci, nie będzie stanowiła kosztu uzyskania przychodu. W interpretacji indywidualnej z dnia 6.02.2012 r. o sygn. IBPBI/2/423-1336/11/MS Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uznał, że kosztami podatkowymi mogą być jedynie kary będące skutkiem okoliczności, na które racjonalnie działający przedsiębiorca nie miał wpływu.

Katarzyna Miazek, Tax Care
Dominik Mędrzycki, księgowy Tax Care